Współpraca dzieci w grupie rówieśniczej
Janina Ochojska powiedziała kiedyś, że „Współpracują pszczoły i mrówki, ryby i słonie. Czasami od tego zależy ich życie. Współpracując, ludzie dokonują wielkich rzeczy”. I tak rzeczywiście jest. Dlatego jednym z największych darów, jaki możemy dać przyszłym pokoleniom, jest umiejętność odnalezienia się w grupie i współpracy na różnych płaszczyznach. Jak nauczyć dziecko takiej postawy? I dlaczego jest ona aż tak ważna?
Współpraca – dlaczego tak ważna?
Współpraca z innymi przydaje się na każdym etapie życia człowieka. To jedna z bardziej cenionych kompetencji emocjonalno-społecznych, która wpływa na nasze relacje z innymi, a nawet na ogólne poczucie szczęścia i zadowolenia. Współpraca pozwala osiągnąć harmonię i sprawia, że działaniem w grupie osiągamy wspólne cele, które są ważne zarówno dla nas, jak i dla innych. Dzięki temu między poszczególnymi osobami zostaje nawiązana więź, możliwa jest wymiana myśli, a także poznanie swoich emocji. Człowiek nigdy nie jest samotną wyspą, dlatego wszystkie te elementy są mu niezbędne, by działać w zgodzie z innymi i odnaleźć się w społeczeństwie. Z czym jeszcze wiąże się współpraca w grupie? Przede wszystkim z aktywnym słuchaniem, rozpoznawaniem i nazywaniem własnych oraz cudzych emocji, komunikowaniem potrzeb, asertywnością, radzeniem sobie z odmową, a także z rozwiązywaniem problemów, dzieleniem się, czy organizowaniem wspólnych aktywności.
Kiedy zacząć uczyć?
W jakim momencie należy zacząć uczyć dzieci współpracy w grupie? Oczywiście, jak najwcześniej. Już niemal od początku, dziecko uczy się z przykładu rodziców, dlatego warto zwracać uwagę na to, co robimy. Ogromną rolę odgrywa także okres przedszkolny, gdzie nasz maluch ma do czynienia z pierwszą zorganizowaną społecznością. To okres wzmożonego rozwoju, kiedy dziecko chłonie nie tylko wiedzę, ale także określone postawy w zakresie poznawczo-emocjonalnym. Jeśli od najwcześniejszych lat uczymy malucha współpracy w grupie rówieśniczej, zrozumie ono, że należy brać pod uwagę także perspektywę drugiej osoby. Wszystko to sprawia, że wyrośnie odpowiedzialny i w pełni rozwinięty dorosły przystosowany do określonych realiów.
Jak uczyć współpracy?
Uczenie dziecka współpracy w grupie, zwłaszcza w grupie rówieśników, powinno zostać dopasowane do jego potrzeb dziecka, a co jeszcze ważniejsze – możliwości. Rozwój w tym zakresie powinien odbywać się za pomocą prostych, zrozumiałych dla wszystkich elementów. Warto mówić wprost, ponieważ dziecko często nie jest w stanie odkryć ukrytego sensu, czy tak popularnych w dorosłym świecie aluzji. Dobre rezultaty przynosi wykorzystywanie poczucia humoru. Jednocześnie nie możemy zapominać o konsekwencji, która pozwoli nam nakreślić odpowiedni sposób zachowania. W ramach uczenia współpracy warto także rozmawiać z dzieckiem na temat podstawowych wartości, takich jak przyjaźń, miłość, szacunek, obowiązkowość, życzliwość, czy mówienie prawdy. Pokaż, jak na całą grupę wpływa proszenie o pomoc, wspólne podejmowania decyzji, czy planowanie z wyprzedzeniem. Świadoma praca nad postawą dziecka zaprocentuje w jego dorosłym życiu.
O czym pamiętać?
Aby trafić do dziecka i trwale zmienić jego sposób patrzenia na świat warto zadać mu odpowiednio skonstruowane pytania. Czy lepiej jest samemu? Czy lepiej jest wspólnie? Czy z kolegami jest weselej?
I czy razem wszystko idzie szybciej? A może czekolada zjedzona w towarzystwie smakuje lepiej? Może to zbliża nas do siebie? W procesie uczenia warto wykorzystywać także zabawy zespołowe, które pokazują, jak ważne jest poleganie na innych członkach grupy. Takie zajęcia pomagają zrozumieć, dlaczego tak ważne jest pełnienie wyznaczonych funkcji i wywiązywanie się z roli, jaka została przez nas przyjęta. Wszystko to sprawi, że nasz maluch rozwija umiejętności interpersonalne, pogłębia zdolność komunikacji i patrzy na rówieśników z innej perspektywy.
Nasza oferta
W przedszkolu Wielka Przygoda dobrze wiemy, jak ważna jest współpraca między rówieśnikami. Dbamy o to, by każde dziecko czuło się dobrze, a przy tym uczymy postaw, które są konieczne w dalszej perspektywie. Okazujemy zrozumienie dla odczuwanych emocji i omawiamy wszystkie negatywne sytuacje, tak by stanowiły naukę i krok do przodu. Wykorzystywane przez nas metody dopasowane są do wieku i możliwości dzieci, dzięki czemu nasi podopieczni uczą się okazywać życzliwość i cierpliwość, potrafią rozwiązywać problemy, a przy tym konstruktywnie radzą sobie w sytuacjach kłopotliwych.